အားလုံး တုိးတက္ေနတဲ့အခ်ိန္မွာ ေနာက္က်မက်န္ခဲ့ေစဖုိ႔

မဂၤလာပါ၊ အားလုံးပဲ ႏွစ္သစ္မွာ ေပ်ာ္ရႊင္ပါေစ။ ဒီေန႔ကေတာ့ အေထြေထြ ဗဟုသုတ တစ္ခုေလာက္ ေဝမွ်ခ်င္ပါတယ္။ အားလုံးသိတဲ့အတုိင္း ကၽြန္ေတာ္တုိ႔ ျမန္မာႏုိင္ငံက တျဖည္းျဖည္းနဲ႔ တုိးတက္ေနပါၿပီ။ အဲဒီလုိ အဖက္ဖက္ကေန တုိးတက္ေနတဲ့အခ်ိန္မွာ မီေအာင္မလုိက္ႏုိင္လို႔ ေနာက္က် က်န္ခဲ့ရင္ ေနာင္တစ္ခ်ိန္မွ မီေအာင္ျပန္လုိက္ႏုိင္ဖုိ႔ဆုိ ေတာ္ေတာ္ႀကီးကုိ ခက္ခဲသြားမွာပါ။ ကၽြန္ေတာ္ကေတာ့ နည္းပညာသမားဆုိေတာ့ နည္းပညာနဲ႔ ပတ္သတ္တာကုိပဲ ေျပာမွာပါ။ တုိင္းျပည္ႀကီးက တုိးတက္လာတဲ့ အတြက္ေၾကာင့္မုိ႔လို႔ နည္းပညာေတြလည္း အဖက္ဖက္က တုိးတက္ေနပါတယ္။

 ဒီအေၾကာင္းကုိ ကၽြန္ေတာ္ ဥပမာ တစ္ခုနဲ႔ ေျပာျပခ်င္ပါတယ္။ ဒီဥပမာကုိ အရင္တုန္းက ကၽြန္ေတာ္ သင္တန္းဆရာ လုပ္တုန္းကလည္း သင္တန္းသားေတြကုိ ေျပာျပဖူးပါတယ္။ ကၽြန္ေတာ္နဲ႔ နီးစပ္တဲ့ သူငယ္ခ်င္းေတြနဲ႔ ကၽြန္ေတာ္ သင္ေပးေနတဲ့ တစ္ခ်ဳိ႕တစ္ေယာက္ကုိလည္း ဒီဥပမာကုိ ေျပာျပခဲ့ဖူးပါတယ္။

ကၽြန္ေတာ္တုိ႔ ရန္ကုန္ကေန မႏၲေလးကုိ ရထားနဲ႔ သြားမယ္ဆုိပါစုိ႔။ ကၽြန္ေတာ္တုိ႔က နည္းနည္းေနာက္က်ၿပီးမွ ဘူတာကုိ ေရာက္တယ္။ ကၽြန္ေတာ္ လက္မွတ္ဝယ္ထားတာက ဒုတိယတြဲမွာ။ ကၽြန္ေတာ္တုိ႔ ေရာက္ေနတဲ့အခ်ိန္ ရထားက တစ္လိမ့္လိမ့္ထြက္ေနတယ္။ ကၽြန္ေတာ္တုိ႔ေျပးတာထက္ ရထားခုတ္တာက ပုိျမန္ေနလို႔ ဒုတိယတြဲကုိ ေျပးလိုက္ဖုိ႔ မမီေတာ့ဘူး။ ဒီအေျခအေနမွာ အားလုံး ကုိယ့္စိတ္ကူးနဲ႔ကုိယ္ အတြဲ (၂) ကုိ ဘယ္လုိ ေရာက္ေအာင္သြားမလဲဆုိတာ နည္းနည္းစဥ္းစားၾကည့္ပါ။ ၿပီးမွ ကၽြန္ေတာ္ ေျပာတာကုိ ဆက္ၾကည့္ပါ။ ကၽြန္ေတာ့္ရဲ႕ စဥ္းစားပုံက ေနာက္တစ္ပုိဒ္မွာ ရွိပါတယ္။

  bailout-gravy-train-cartoon
ပုံအႀကီးၾကည့္ရန္ ပုံကုိႏွိပ္ပါ။

အဲဒီအခ်ိန္မွာ ကၽြန္ေတာ္တုိ႔ လုပ္ႏုိင္တဲ့ တစ္ခုတည္းေသာ နည္းလမ္းက၊ မီတဲ့အတြဲကုိ အရင္ခုိတက္ရပါမယ္။ အဲဒီလို တက္လိုက္ၿပီဆုိရင္ ကၽြန္ေတာ္တုိ႔ ေရာက္ခ်င္တဲ့ အတြဲ (၂) ကုိ ရထားတြဲတစ္ခုကေန တစ္ခုကုိ ပုံမွန္အတုိင္း လမ္းေလွ်ာက္ၿပီး သြားရင္ေတာင္ ခဏေနရင္ ေရာက္ပါတယ္။ ဒီလိုပါပဲ အုိင္တီ နည္းပညာဟာလည္း အခုအခ်ိန္မွာ ေတာ္ေတာ္ႀကီး တုိးတက္ေနၿပီး ျဖစ္ပါတယ္။ ပုံမွန္အတုိင္းသာ ေျပးလုိက္ရင္ေတာ့ လုိက္ေလ ေဝးေလျဖစ္ၿပီး ေနာင္တစ္ခ်ိန္မွာ အုိင္တီပညာကုိ လုံးဝစိတ္ကုန္သြားမွာ ေသခ်ာပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္ အခုဘယ္ေလာက္ တုိးတက္ တုိးတက္၊ မိမိနားမွာ ရွိတဲ့၊ မိမိနဲ႔ နီးစပ္တဲ့ နည္းပညာမွန္သမွ်ကုိ ေလ့လာပါ။ တစ္ခ်ဳိ႕လူေတြရွိတယ္ ဘာပဲ လုပ္လုပ္ အေျခခံ က်က်လုပ္ေလ့ရွိတယ္။ အဲလိုလုပ္တာ ေနရာတုိင္းေတာ့မေကာင္းဘူးေပါ့။ ဟာသအေနနဲ႔ ေျပာရရင္ ေရတြင္းတူးရင္ အေျခခံက်က်ဆုိၿပီး ေအာက္ဆုံးကေန တူးလို႔မွ မျဖစ္တာ။ အဲဒီလိုလူေတြက သင္တန္းကုိ အရမ္းအားကုိးတယ္၊ သင္တန္းတက္မွ အေျခခံက်က်တတ္မယ္လုိ႔ ခံယူထားတယ္။ အဲဒီ ခံယူခ်က္ေၾကာင့္ပဲ ကုိယ္တုိင္ အားစုိက္ဖုိ႔ ေမ့ေနတတ္ၾကတယ္။ သင္တန္းမတက္ဖုိ႔ ေျပာေနတာ မဟုတ္ပါဘူး။ တစ္ကယ့္လက္ေတြ႕မွာ ဘယ္သင္တန္း ဘယ္ေလာက္ေကာင္းေကာင္း ကုိယ္တုိင္ အားမစုိက္ရင္ မတတ္ပါဘူး။ အုိင္တီနည္းပညာမွာ အဲလုိခံယူခ်က္ေတြရွိေနရင္ ဘယ္ေတာ့မွ မတုိးတက္ပါဘူး။ အုိင္တီနည္းပညာေတြအားလုံးက ကုိယ္ပုိင္ စိတ္ကူးေတြနဲ႔ ဖန္တီးရတဲ့ နည္းပညာေတြပါပဲ။

တစ္ခ်ဳိ႕ေတြရွိတယ္ design ဆြဲတဲ့ သင္တန္း တစ္ခုခု သြားတက္လိုက္တယ္။ သင္တန္းၿပီးလို႔ certificate ရၿပီဆုိ သူတုိ႔ကုိယ္သူတုိ႔ designer တစ္ေယာက္လုိ႔ သတ္မွတ္လိုက္တယ္။ Programming language တစ္ခုခုကုိ သင္တန္းမွာ သြားတက္လုိက္တယ္။ သင္တန္းဆင္းလို႔ လက္မွတ္ရၿပီဆုိ သူတုိ႔ကုိယ္သူတုိ႔ programmer လို႔ သတ္မွတ္လိုက္တယ္။ အဲဒီလိုလူေတြကုိ အသိဝင္ေအာင္ ကၽြန္ေတာ္က စကားလက္ေဆာင္ တစ္ခုေပးလုိပါတယ္။ ကုိယ္ပုိင္ စိတ္ကူးမေကာင္းသေရြ႕ ဘယ္ေတာ့မွ designer, programmer လို႔ မေခၚထုိက္ပါဘူး။ အုိင္တီသမားလို႔လည္း မေခၚထုိက္ပါဘူး။

 အခုေခတ္မွာ လူငယ္ေတြသိတဲ့ အုိင္တီသမားဆုိတာ software ေတြတင္၊ crack ေတြရွာတင္ေပး။ ဒီေလာက္ဆုိရင္ လူေတာ္ေတာ္မ်ားမ်ားက IT သမားလို႔ ထင္ေနၾကပါတယ္။ အဲဒီ software ေတြကုိ သုံးၿပီးေတာ့ တစ္ခ်ဳိ႕ေတြကလည္း သူတုိ႔ကုိယ္သူတုိ႔ ဟုတ္ေနၾကတာေတြ အမ်ားႀကီးပါ။ သူတစ္ပါးကုိ ပုတ္ခတ္တာ မဟုတ္ပါဘူး။ ေစတနာနဲ႔ သတိေပးတာပါ။ ဒီေလာက္နဲ႔ ေက်နပ္ေနၾကမယ္ဆုိရင္ ေနာက္ပုိင္းမွာ ေနာက္က်က်န္ခဲ့မွာ အေသအခ်ာပါပဲ။ ဘာျဖစ္လုိ႔လဲဆုိေတာ့ software crack ရွာတတ္၊ software ေတြ သုံးတတ္ရုံနဲ႔ IT မျဖစ္ပါဘူး။ IT ဆုိတာ အရမ္းက်ယ္ျပန္႔ပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္လည္း ဒီေန႔ နည္းပညာပုိင္းမွာ ေနာက္က်မက်န္ခဲ့ေအာင္ ဘယ္လုိေလ့လာရမယ္ဆုိတာ ေျပာမွာျဖစ္ပါတယ္။

 ၁။ ကုိယ့္ professional လမ္းေၾကာင္း ေရြးပါ။
၂။ ပတ္သတ္ရာ သင္တန္း တစ္ခုခုတက္ပါ။
၃။ ကုိယ္ေရြးထားတဲ့ လမ္းေၾကာင္းနဲ႔ အလုပ္ဝင္လုပ္ပါ။
၄။ နယ္ပယ္တူ သူငယ္ခ်င္းမ်ားနဲ႔ မိတ္ဖြဲ႕ပါ။
၅။ ကုိယ္ပုိင္မ်ားမ်ားေတြးပါ၊ သူမ်ားေတြရဲ႕ အေတြးကုိ ေလ့လာပါ။

အားလုံးကုိ အေသးစိတ္ ရွင္းျပပါမယ္။

၁။ ကုိယ့္ professional လမ္းေၾကာင္း ေရြးပါ။ 
အေပၚမွာ ေျပာခဲ့သလိုပဲ IT ဆုိတာ အရမ္း က်ယ္ျပန္႔ပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္ တစ္ေယာက္တည္းနဲ႔ေတာ့ အားလုံး တတ္ခ်င္ေနလို႔ မျဖစ္ပါဘူး။ ဒါေၾကာင့္မုိ႔လို႔ ကုိယ့္ကုိယ္ကုိ ဘာစိတ္ဝင္စားလဲဆုိတာ ျပန္ေမးပါ။ design (graphic design, architect design, web design), programming or development (desktop development, mobile development, web development), Hardware and Network, … စသျဖင့္ ရွိတဲ့အထဲမွာ ကုိယ္တစ္ကယ္ စိတ္ဝင္စားတဲ့ အပုိင္းကုိ ေရြးခ်ယ္ပါ။ စိတ္ဝင္စားတယ္ဆုိတဲ့ေနရာမွာ ကုိယ္စိတ္ဝင္စားမႈ အတုိင္းအတာက ပုိက္ဆံဘယ္ေလာက္ရလဲဆုိတာအေပၚ မမူတည္ရပါဘူး။ ကုိယ္တုိင္တစ္ကယ္ စိတ္ဝင္စားရင္ အာရုံစုိက္ၿပီး လုပ္ႏုိင္တဲ့အတြက္ product ေကာင္းေကာင္းေတြ ဖန္တီးႏုိင္ပါတယ္။ ကုိယ္ဖန္တီးတဲ့ products ေတြသာ ေကာင္းေနမယ္ဆုိရင္ ပုိက္ဆံက အလုိလုိ ရလာပါလိမ့္မယ္။ ဒါေၾကာင့္ တစ္ကယ္စိတ္ဝင္စားတာကုိ ေရြးပါ။ products တုိင္းကုိ ေကာင္းေအာင္လုပ္ပါ။

၂။ ပတ္သတ္ရာ သင္တန္း တစ္ခုခုတက္ပါ။ 
ကၽြန္ေတာ္ အေပၚမွာလည္း သင္တန္းေတြကုိ အရမ္းအားမကုိးဖုိ႔ ေျပာခဲ့ပါတယ္။ ဒါေပမယ့္ သင္တန္းမတက္ခုိင္းတာေတာ့ မဟုတ္ပါဘူး။ ကုိယ့္လမ္းေၾကာင္း ကုိယ္ေရြးၿပီးၿပီဆုိ ကုိယ့္ရည္ရြယ္ခ်က္ကုိ ျမန္ျမန္ဆန္ဆန္ ေရာက္ေအာင္ သင္တန္းကုိေတာ့ အကူအညီအျဖစ္နဲ႔ ယူရပါမယ္။ သင္တန္းတက္ေနတဲ့အခ်ိန္မွာလဲ သင္တန္းက သင္တာထက္ကုိ ကုိယ္တုိင္က မ်ားမ်ားေတြးေခၚၿပီး သင္တန္းဆရာနဲ႔ အျမဲတမ္း ေဆြးေႏြးေနရပါမယ္။ ဒါမွသာ သင္တန္းတက္ၿပီးရင္ ကုိယ္ပုိင္အေတြးအေခၚေတြ အမ်ားႀကီး ရင့္က်က္လာမွာ ျဖစ္ပါတယ္။

၃။ ကုိယ္ေရြးထားတဲ့ လမ္းေၾကာင္းနဲ႔ အလုပ္ဝင္လုပ္ပါ။ 
သင္တန္းၿပီးသြားၿပီဆုိရင္ေတာ့ “တတ္ၿပီးပညာ မေလ့လာ၊ မၾကာမရွည္ ေပ်ာက္တတ္သည္” ဆုိတာမ်ဳိး မျဖစ္ရေအာင္လို႔၊ တက္ထားတဲ့ သင္တန္းတဲ့ လုိက္ဖက္မယ့္ အလုပ္ကုိ ရွာလုပ္ပါ။ အခုမွ သင္တန္းတက္ၿပီး အလုပ္ရွာေနတာမုိ႔လို႔ လစာကုိ ေခ်း(ဂ်ီး)မမ်ားပါနဲ႔၊ ဒါေပမယ့္ company ကုိေတာ့ ေရြးပါ။ company ေတြက အလုပ္သမား ေရြးသလုိမ်ဳိး ကုိယ္တုိင္ကလည္း company ေရြးခ်ယ္ခြင့္ ရွိပါတယ္။ တစ္ခ်ဳိ႕ company ေတြက အစမွာ လစာမေကာင္းေပမယ့္ ကုိယ့္အရည္အခ်င္းကုိ သိၿပီးတဲ့ေနာက္မွာ လစာေကာင္းေကာင္း ေပးတတ္ပါတယ္။ တစ္ခ်ဳိ႕ကလည္း အစပုိင္းမွာ ေကာင္းသေယာင္ေယာင္ရွိေပမယ့္ ေနာက္ပုိင္းမွာ လစာက မတုိးေတာ့တာမ်ဳိး ရွိတတ္ပါတယ္။ ဒါက လစာကုိ ဥပမာအေနနဲ႔ ေျပာျပတာပါ။ company ေရြးတဲ့အခါမွာ အျခား စဥ္းစားရမယ့္အခ်က္ေတြ အမ်ားႀကီး ရွိပါတယ္။ အလားအလာရွိၿပီး ေရရွည္မွာ ကုိယ့္အတြက္ေကာင္းမယ့္ company ကုိေရြးပါ။

၄။ နယ္ပယ္တူ သူငယ္ခ်င္းမ်ားနဲ႔ မိတ္ဖြဲ႕ပါ။ 
ကုိယ္တစ္ေယာက္တည္းဆုိရင္ ကုိယ့္ idea တစ္ခုတည္းပဲ ထြက္ပါမယ္။ အဲဒီအခါက်ရင္ အခ်ိန္ၾကာလာတာနဲ႔အမွ် ကုိယ့္ idea က ပုံေသျဖစ္လာမယ္ဆုိရင္ အေကာင္းဆုံးလုပ္ႏုိင္ေတာ့မွာ မဟုတ္ပါဘူး။ ဒါေၾကာင့္ ကုိယ္နဲ႔ နယ္ပယ္တူ သူငယ္ခ်င္းမ်ားနဲ႔ မိတ္ဖြဲ႕ၿပီး သူတုိ႔နဲ႔ အျမဲတမ္း ေဆြးေႏြးေနပါ။ သူငယ္ခ်င္းလုိ႔ေျပာတဲ့ထဲမွာ လူမွ မဟုတ္ပါဘူး ေဆြးေႏြးႏုိင္မယ့္ ဘယ္အရာမဆုိ အႀကဳံးဝင္ပါတယ္ (ဥပမာ၊ ၊ online forum)။ မိတ္ဖြဲ႕ခုိင္းရတဲ့ အဓိက ရည္ရြယ္ခ်က္က မိမိ idea ေတြ အျမဲတမ္း ဆန္းသစ္ေနဖို႔ပါ။ ဒါေၾကာင့္ တစ္ျခား ေလ့လာမႈေတြလည္း ပါရပါမယ္။

၅။ ကုိယ္ပုိင္မ်ားမ်ားေတြးပါ၊ သူမ်ားေတြရဲ႕ အေတြးကုိ ေလ့လာပါ။ 
ဒီေနရာမွာ လူတုိင္းမွားတတ္ၾကတာက ကုိယ္တုိင္မ်ားမ်ားမေတြးဘဲ။ သူမ်ားဆီက ကူးခ်တာက မ်ားေနပါတယ္။ သူမ်ားဆီက idea ကူးခ်ေနရုံနဲ႔ေတာ့ ဘယ္ေတာ့မွ လိုခ်င္တဲ့ ပန္းတုိင္းကုိ ေရာက္မွာမဟုတ္ပါဘူး။ အစပုိင္းမွာ ပုိက္ဆံမ်ားမ်ားရမယ့္ လမ္းေၾကာင္း ေရြးထားတယ္၊ အလြယ္လုိက္ၿပီး သူမ်ား idea ေတြကုိပဲ အသုံးျပဳၿပီး အလုပ္လုပ္ေနမယ္ဆုိရင္ အခ်ိန္ဘယ္ေလာက္ၾကာၾကာ ကုိယ့္ရဲ႕ဝင္ေငြက တုိးဖို႔ မရွိေတာ့ပါဘူး၊ တုိးလည္း နည္းနည္းပါပဲ။ ကုိယ္ပုိင္ idea ကုိ အသုံးျပဳၿပီး အလုပ္လုပ္မယ္ဆုိရင္ေတာ့ ဘယ္ေလာက္ လစာ မေကာင္းတဲ့ company မွာ ဝင္လုပ္ေနပါေစ။ ကုိယ့္ရဲ႕ လက္ရာေတြက ပုိက္ဆံမ်ားမ်ားေပးမယ့္ company ေတြကုိ ဖိတ္ေခၚေနပါလိမ့္မယ္။ ဆုိလုိတာက ကုိယ့္ရဲ႕ လက္ရာေတြသာ ေကာင္းေနမယ္ဆုိရင္ ကုိယ့္လက္ရာေတြကုိ တစ္ျခား company ေတြကျမင္ၿပီးေတာ့ လစာမ်ားမ်ားနဲ႔ လွမ္းေခၚႏုိင္တာမုိ႔လို႔၊ တစ္ဆင့္ထက္ တစ္ဆင့္ ျမင့္တဲ့ အခြင့္အလမ္းေတြ ေပၚလာမွာပါ။ ဒါေပမယ့္ ကုိယ့္ idea တစ္ခုတည္းနဲ႔လည္း မျဖစ္ပါဘူး။ သူမ်ား idea ေတြကုိလည္း ေလ့လာပါ။ ဒါေပမယ့္ ကုိယ္ပုိင္ idea သုံးတဲ့ ရာခုိင္ႏႈန္းက ပုိမ်ားရပါမယ္။ ကုိယ္ပုိင္ အေတြးအေခၚက ၈၀%၊ တစ္ျခား အေတြးအေခၚက ၂၀% ေလာက္ျဖစ္ေနရပါမယ္။ အဲဒီ ၂၀% ေတာင္ တစ္ျခား လူ ၁၀ ေယာက္ဆီက ယူရမွာျဖစ္ပါတယ္။ ဒါမွ ကုိယ့္ လက္ရာ (products) ေတြမွာ သူမ်ားရဲ႕ အေတြးအေခၚေတြ လႊမ္းမုိးမေနမွာ ျဖစ္ပါတယ္။ ကုိယ့္ဦးေႏွာက္ကုိ သုံးရတာ အစပုိင္းမွာ ေတာ္ေတာ္ခက္သလို၊ products ေကာင္းေကာင္းေတြလည္း ထြက္လာမွာမဟုတ္ပါဘူး။ ဒါေပမယ့္ လြယ္လြယ္ အညံ့ခံၿပီးေတာ့ ကူးခ်ဖုိ႔ပဲ စိတ္မေစာေနပါနဲ႔။ အခုအခ်ိန္မွာ အခ်ိန္ေပးထားလိုက္ရင္ ေနာင္တစ္ခ်ိန္မွာ products ေကာင္းေကာင္းေတြ ရရွိလားမွာပါ။ စု၊ တု၊ ျပဳ ပဲရွိပါတယ္။ စု၊ ကူး၊ ျပဳ ဆုိတာ မရွိပါဘူး။ အားလုံးပဲ ေခတ္ေရစီးေၾကာင္းနဲ႔ အမီ လုိက္ႏုိင္ၾကပါေစ။